De kwaliteit van vijverwater is eigenlijk het belangrijkste eigenschap van een vijver. Zonder gezond vijverwater is het onmogelijk om vissen en Koi in een vijver in een goede conditie te houden. Vijverwater testen is daarom van belang om te controleren of de waterwaarden in orde zijn. Daarnaast zijn de juiste waterwaarden van belang om een vijver gezond en helder te houden.

Vijverwater testen, de belangrijkste waterwaarden

De belangrijkste waterwaarden bij het testen van vijverwater zijn de waarden in onderstaande lijst. Al deze waarden zijn eigenlijk even belangrijk, je hebt van allemaal de juiste waardes nodig voor een goed en stabiel systeem.

Bij Koi wordt vaak aangegeven dat vooral de ammoniak en ammonium waarde belangrijk is. Ik wil benadrukken dat deze inderdaad belangrijk is, maar bij een goed filter komt deze waarde eigenlijk altijd wel goed. Een waarde die echter een sluipmoordenaar voor je vissen is, is de carbonaathardheid (KH). Deze waarde zakt langzaam wanneer er niet genoeg ververst wordt (of kraanwater een te lage KH waarde heeft) en niet aangevuld wordt. De KH waarde is de buffer van de zuurgraad. Zakt de KH waarde te laag, zakt de zuurgraad mee. Te zuur water, betekent directe vissterfte. En dat kan binnen één dag tijd optreden!

• KH waarde, de carbonaathardheid (lees hier alles over de KH waarde).
• GH waarde, hoeveelheid opgeloste metaalionen: onder andere magnesium en calciumcarbonaat (lees hier alles over de GH waarde)
• PH waarde, de zuurgraad van het water
• NH3 en NH4, ammoniak en ammonium waarde (directe afvalstof van vissen)
• NO2, nitriet
• NO3, nitraat (voornamelijk primaire voedingsstof voor planten en algen)
• FO, fosfaat (voornamelijk een primaire voedingsstof voor planten en algen)

Welke waterwaarden moet ik aanhouden voor mijn vijver?

In onderstaande tabel ons advies voor waterwaarden voor een ‘gemiddelde’ vijver met vijvervissen (goudvissen of Koi). Houdt er wel rekening mee dat er voor bepaalde vijvers verschillen zijn.

Vooral voor de GH en KH waarde vragen verschillende type vijvers om andere waarden. Plantenvijvers vragen om een veel hogere hardheid voor gezonde waterplanten, dan Koivijvers. Het kan echter geen kwaad om een hoge GH en KH waarde te hanteren voor vijvers met vissen.

Voor de NO3, NO2 en NH3/4 waarde geldt hoe lager hoe beter. Het liefst heb je al deze waarden op 0.

Beste vijverwater test strips om te gebruiken

Vijver test strips zijn vooral handig om een snelle indicatie te krijgen van de kwaliteit van je vijverwater. Ik zelf gebruik vooral test strips voor alle waardes, behalve de NH3/4 waarde, die laatste druppel ik. Houdt er wel rekening mee dat teststrips iets kunnen afwijken, maar laten we zeggen dat dat niet meer is dan 15%, daarmee nog steeds een hele prima indicatie.

Grote voordeel van vijver test strips om vijverwater te testen is de snelheid. Binnen één minuut weet je hoe het ervoor staat. Strip in het water steken, na 1 à 2 seconden de strip eruit halen, water eraf schudden en nog zo’n 30 seconden wachten, waterwaarden aflezen en klaar!

Ondertussen heb ik een aantal verschillende merken gebruikt. Verschil is er zeker, vooral in prijs en de hoeveelheid strips die je daarvoor krijgt. Maar sommige wijken ook wel wat af van elkaar. Let wel op dat je met test strips niet de NH3/4 waarde kunt testen.

Onze top 3 beste vijver strips

Op 1: Colombo Quicktest 6 in 1 test strips (50 stuks)

Sinds Colombo 50 strips in één pakje stopt gebruik ik ze. Vanaf dat moment zijn ze prijstechnisch interessant geworden. Op het begin vond ik ze wel even wennen om af te lezen, maar uiteindelijk vind ik ze makkelijker aflezen dan andere strips die ik gebruikt heb. Vooral de GH waarde is veel beter af te lezen doordat ze uit vier blokjes bestaat.

Colombo Quicktest is verkrijgbaar bij bol.com en A2KOI.

Op 2: Sera Quick Test (50 stuks)

De test strips van Sera zijn de eerste die ik ooit gebruikt heb. Bij het testen van vijverwater met een druppelset zijn de afgelezen waarden op deze test strips goed overeenkomend. Geteste waarden zijn voor teststrips erg nauwkeurig. De prijs is vaak wel net ietsje hoger dan andere teststrips, vandaar voor ons op de tweede plaats.

Sera Quick test is verkrijgbaar bij bol.com.

Op 3: Velda Aqua Test Strip 6 in 1 (50 stuks)

Prima test strips die makkelijk af te lezen zijn. Betaalbaar en lijken de waarden prima aan te geven. De testset zelf lijkt sprekend op die van Colombo, misschien zijn het ook wel gewoon dezelfde strips. Ik durf het niet te zeggen. Het belangrijkste is dat ze goed af te lezen zijn en goed verpakt zitten.

Velda Aqua Test strips zijn verkrijgbaar bij bol.com en A2KOI.

Beste vijver test set of testkoffer

Het grote voordeel van een testkoffer met druppel test sets is dat het nauwkeuriger is dan test strips. Als je graag exact meet is dat een groot voordeel. Hoewel je exacter meet, kost het ook meer tijd om je vijverwater te testen.

Onze top 3 beste test koffers

Op 1: Colombo Testlab

Misschien wel de goedkoopste testkoffer die verkrijgbaar is, en toch op de eerste plaats. Waarom staat deze testkoffer van Colombo voor ons op plek één? Allereerst is de koffer spotgoedkoop, en zijn de navullingen voordelig in vergelijking met andere testkoffers. Ook het testen van vijverwater zelf gaat erg goed en is nauwkeurig. De flesjes druppelen goed en het overkomt mij maar zelden dat ik een druppel teveel in een flesje laat vallen. Betrouwbaar, handig en gebruik en voordeliger dan andere merken.

Colombo Testlab is verkrijgbaar bij bol.com en A2KOI.

Op 2: Sera Aqua-testbox

Eigenlijk vind ik de testkoffer van Sera gewoon de beste test set. De druppelflesjes werken het fijnste en je kunt ontzettend veel tests doen met de flesjes. Toch staat deze test set op de tweede plaats, puur doordat de prijs bijna het dubbele is. Als je de beste set wil hebben en niet naar de prijs kijkt, dan zou ik voor deze set kiezen.

De Sera Aqua-Testbox is verkrijgbaar bij bol.com.

Op 3: JBL Combi Testset Pond

Deze set is wat compacter dan de anderen. Ook deze flesjes druppelen goed en de testresultaten zelf zijn nauwkeurig. Sterker nog, ze zijn erg goed af te lezen doordat de schaalverdeling van JBL met kleinere stappen gaat dan de meeste andere merken. Oftewel, het aflezen is makkelijker en nauwkeuriger. De set komt inclusief met spuitje en glazen cuvetten. Het nadeel van deze set is dat er geen NO3 (nitraat) test direct in de koffer zit. Geen groot gemis wanneer je in combinatie met je testkoffer teststrips gebruikt. Wel jammer aangezien de nitraat waarde wel een essentiële is voor vooral Koivijvers.

De JBL Combi Testset is verkrijgbaar bij bol.com en A2KOI.

Waterwaarden die niet belangrijk zijn om te testen

Waarden die belangrijk zijn, maar waar je eigenlijk niet op hoeft te letten in een afgesloten vijver is bijvoorbeeld het ijzergehalte. Je kunt eigenlijk geen overschot aan ijzer in je vijver krijgen wanneer je alleen water bijvult uit de kraan. Wel kan dit optreden wanneer je grondwater gebruikt om de vijver aan te vullen. Grondwater gebruiken is overigens sterk afgeraden, onder andere door het ijzergehalte.

Slechte waterwaarden hebben negatieve gevolgen

Waterkwaliteit en waterwaarden zijn echt de basis van het gezond houden van vijvers en vijvervissen. Slechte waterwaarden kunnen een negatief effect hebben op je visbestand, waterplanten en de vijver als ecosysteem. Onderstaand geven we de meest voorkomende problemen die door slechte waterwaarden ontstaan.

Vijverwater zal eerder troebel of groen van kleur worden

De kans op groen vijverwater is veel groter wanneer de KH en GH waarde te laag zijn. Zweefalgen groeien gemakkelijker hoe lager de hardheid van de vijver is. Zowel een KH als GH waarde van 10 zal een groot deel van de zweef- en draadalgen voorkomen, en daarmee een groene vijver aan je voorbij laten gaan.

• KH waarde vijver verhogen
• GH waarde vijver verhogen

Lage hardheid zorgt voor snelle algengroei

Hoe lager de GH waarde van de vijver, hoe gemakkelijker draadalgen kunnen groeien. Een GH waarde van minimaal 10 in natuurvijvers voorkomt een groot deel van de draadalgen.

• Lees meer in: GH Waarde vijver verhogen

Slecht groeiende vijverplanten door te lage hardheid

Hoe lager de GH waarde is, hoe slechter vijverplanten kunnen groeien. Vaak is dit te herkennen aan blad wat geel aan het worden is. De GH waarde bestaat uit onder andere magnesium. Voor plantenvijvers of natuurvijvers beveel ik een GH waarde van 12 of 13 aan, hoger is geen probleem. Je zal zien dat dit een groot effect heeft op waterplanten.

• Lees meer in: GH waarde vijver verhogen

Te hoge ammoniak waarde en vissterfte in de vijver

In het ergste geval krijg je last van vissterfte door slechte waterwaarden, en dan specifiek door een te hoog ammoniak en ammonium gehalte. Wanneer je last hebt van een te hoge ammoniak en ammonium waarde, wat eigenlijk alles is dat boven een waarde 0 uit komt, heb je kans op vissterfte. Natuurlijk valt dit reuze mee bij een waarde van 0,1 of 0,5. Maar wanneer je waarde boven de 1 uit komt, is het zeer belangrijk om snel water te gaan verversen: ongeveer 10 tot 20% per dag. En bacteriën toevoegen om de waarde zo snel mogelijk omlaag te krijgen. Ammoniak is een giftige stof, daar hebben je vissen per direct last van.

• Goede bacteriën gebruiken? Onze blog met tips over bacteriën: Beste bacteriën voor de vijver

Te lage zuurgraad (PH waarde) in de vijver

Een lage zuurgraad, alles lager dan een PH waarde van 6,5 à 7 is schadelijk voor vijvervissen en Koi. De pH waarde zakt vooral door een te lage carbonaathardheid (KH) in de vijver. Om je niet met het gehele proces te vermoeien: de KH waarde zakt door constant verbruik door micro-organismen in de vijver. Indirect zakt daardoor de PH waarde mee omlaag. Zakt de KH onder de 5, dan is het verstandig om deze aan te vullen.

Een zuurgraad of PH waarde onder de 6,5 is schadelijk voor vissen. Water wordt dan te zuur en gaat dus bijten. Het eerste wat je ziet is rullen slijm op de vissen. Een beetje hetzelfde effect als een oud muntje in een glas cola (PH van 2,4) laten weken. Natuurlijk is cola vela malen zuurder, maar het idee is gelijk.

• Begrijpen waarom de zuurgraad (PH) zakt doordat de KH zakt? Lees: KH en carbonaathardheid informatie

Verzwakken van vissen door constante slechte waterwaarden

Weet je dat parasieten vooral ontstaan en toe kunnen slaan wanneer vissen verzwakt zijn? Laat dat nu vooral beginnen bij een slechte waterkwaliteit en niet de juiste voedingstoffen. Bij waterwaarden gaat het vooral om een hoge ammoniak waarde (alles hoger dan 0) en hoge nitriet waarde (alles hoger dan 0). Goede en gezonde voeding bestaande uit de juiste ingrediënten en samenstelling is daarnaast het belangrijkste voor een gezond visbestand.

• Goed Koivoer? Lees eens: Beste soorten Koivoer, voer informatie en ingrediënten