Een waterlelie, ook wel Nymphaea genaamd, is een prachtige vijverplant met schitterende bloemen. De waterlelie wordt veelal geschouwd als de mooiste waterplant en soms zelfs de koningin van de vijver genoemd. Niet raar gezien de bloemen schitterend zijn en ze bloeien voor een lange periode. Afhankelijk van de soort is dat tussen mei en eind september. Waterlelies zijn er in allerlei soorten en kleuren, van rood, roze, geel tot wit of zelfs donkerpaars. Overdag wanneer de zon op de vijver schijnt openen de waterlelies zich met prachtige bloemen. Gedurende de nacht of bij somber weer sluiten de bloemen zich weer.

Wij zijn overigens niet de enige die waterlelies prachtig vinden. Vissen en waterdieren genieten net zo graag mee. Het biedt belangrijke schuil- en verstopplekken voor vissen en andere waterdiertjes. Vissen kunnen verkoeling opzoeken en een schaduwplek vinden onder de grote bladeren. Ook vangen leliebladeren een deel van de felle zon op waardoor algengroei geremd wordt.

Waterlelies planten

Waterlelies hebben bij voorkeur een zonnige plaats in de vijver nodig met ongeveer 5 à 6 uur zon per dag. Over het algemeen kun je als vuistregel gebruiken hoe donker de kleur van de bloemen, hoe meer zonlicht de waterlelie nodig heeft. Je zal daardoor zien dat witte en gele waterlelies over het algemeen gemakkelijker bloeien.

Een nieuwe waterlelie kun je het beste planten van april tot en met september. Je plaatst ze altijd in ruime plantenmanden waarbij je gebruik maakt van speciale waterlelie grond. Dit is overigens geen echte vereiste. Het gaat ook prima om een lelie in vijversubstraat te zetten. Hoewel een kleiachtige grond meer voeding bevat. De wortelstok plaats je altijd horizontaal in de vijvermand. De mand dek je vervolgens af met een laag grind of grof vijversubstraat. Waterlelies wortelen op de bodem van de vijver en hebben bij voorkeur rustig stilstaand water. Zet ze daarom vooral niet direct bij een uitstromen van je pomp of filter. Ook niet in de buurt van een fontein of luchtpomp.

1. Goede plantenmand voor een waterlelie

Voor het ontwikkelen van een goed wortelgestel is een ruimte plantenmand nodig, dat is belangrijk zodat de plant veel bloemen kan geven. De plantenmand stem je af op de omvang van de waterlelie, maar gebruik altijd liever een te ruime plantenmand in plaats van een te kleine. Zelfs dwerg waterlelies hebben al een ruime mand nodig, bij voorkeur minimaal 20 bij 20 cm. Voor grote waterlelies heb je het liefst manden van minimaal 30 bij 30 cm of zelfs nog groter nodig.

2. Waterlelie grond of aarde

Voor waterlelies kun je het beste speciale waterlelie aarde gebruiken. Dat is niet helemaal zonder reden, een waterlelie heeft behoefte aan een rijke grond, het liefst klei. Een hele goede en rijke aarde is Lelite van waterplantenkwekerij Moerings of je kunt deze vijverplanten klei gebruiken.

In combinatie met een Koivijver is het verstandig om de vijvermand alleen op te vullen met vijversubstraat, zoals dit poreuze substraat. Vervolgens de wortel goed schoonspoelen en ontdoen van alle aarde om deze vervolgens in de mand te plaatsen. Je zult merken dat de lelie het beter doet in een rijkere grond, maar in combinatie met Koi is het fijn om geen aarde te hoeven gebruiken.

Meng in ieder geval nooit mest of kunstmest door de aarde in je vijver. Dat lost te snel op en wordt snel door het water opgenomen, in plaast daarvan zal het zorgen voor een gigantische explosie aan algen. Wil je extra bemesten, doe het dan altijd met langzaam oplosbare voedingstabletten, speciaal geschikt voor waterplanten. Die kun je naast de wortel van de plant drukken.

Plaats een waterlelie niet te diep

Iedere waterlelie moet geplant worden op zijn eigen diepte. Let goed bij het aankopen of de waterlelie geschikt is voor de diepte van jouw vijver. Plaats je een waterlelie te diep dan ga je zien dat er teveel energie verloren gaat aan naar de oppervlakte toe groeien. Het resultaat is dat er zeer weinig blad wordt aangemaakt en er geen bloei zal plaatsvinden. In het ergste geval sterft de lelie af.

Ook heeft een lelie even de tijd nodig om te settelen en haar eerste bladeren aan te maken. Plaats je een lelie te diep, dan gaat er teveel energie verloren aan het omhoog komen. En dat gaat weer ten koste van het aanmaken van bloemen. Andersom kan een lelie ook te ondiep staan, in dat geval maakt de lelie te weinig bloemen aan en wordt er zeer veel blad aangemaakt. Kijk daarom eerst goed hoe diep je vijver is, en bepaal aan de hand daarvan de meest geschikte waterlelie.

Een lelie kun je op geschikte hoogte brengen door bijvoorbeeld een extra plantenmand ondersteboven te plaatsen onder de mand van de waterlelie of door op te hogen met een aantal bakstenen. Wat je op het begin kunt doen is de waterlelie tijdelijk in een ondieper gedeelte plaatsen. Meestal wil deze dan wat sneller aanslaan. Als de bladeren aan de oppervlakte zijn gegroeid dan kun je de lelie naar een dieper gedeelte verplaatsen.

Waterlelie verzorgen

1. Hoe je een waterlelie snoeit

Als je erg veel bladeren aan het oppervlak hebt mag je er best een aantal van snoeien. Er zullen nieuwe bladeren aangemaakt worden. Vergeeld of dood blad kun je het beste ook egwoon wegnemen zodat er nieuw blad gevormd zal worden. Hetzelfde doe je met uitgebloeide bloemen. Belangrijk is wel dat je stelen afknipt en niet van de wortel scheurt of trekt. De wortel wil namelijk snel beschadigen en dat geeft kans op verrotting.

Aan het einde van het seizoen mag je alle bladeren van de lelie wegsnoeien, dat kun je eenvoudig doen met een vijverschaar. Het is zonde om deze in de vijver te laten dat zorgt alleen maar voor afvalstoffen. Laat bij het snoeien een klein stukje steel achter direct aan de wortel. Je voorkomt zo dat je de wortel beschadigd.

2. Waterlelie splitsen of verkleinen

De hoeveelheid bladeren aan het oppervlak zijn een indicatie voor de grote van de wortel. Bij een grote wortel zie je dat bladeren over elkaar heen groeien en zelfs opgetild worden van de waterspiegel. Worden het teveel bladeren dan is het mogelijk om de wortel te splitsen, dit kun je eenvoudig zelf doen met de volgende stappen. Het splitsen van de waterlelie kun je doen gedurende de zomer, het liefst zo vroeg mogelijk rond mei of juni zodat er tijd is voor herstel.

1. Neem de gehele plantenmand met waterlelie voorzichtig uit de vijver.
2. Neem de wortel uit de vijvermand.
3. Snijd de wortelstok doormidden op gewenste grootte.
4. Plaats de wortelstok vanaf het gesneden gedeelte horizontaal tegen de zijkant van de plantenmand en vul aan met lelieaarde.
5. Plaats de mand terug in de vijver.

3. Waterlelies laten overwinteren

Soms is het verstandig om een waterlelie uit de vijver te nemen en deze te laten overwinteren in bijvoorbeeld de schuur, niet alle soorten zijn namelijk winterhard. Je kunt de lelie in een bak met water plaatsen. Mocht de waterlelie wel winterhard zijn, voorkom in ieder geval dat deze niet kan bevriezen. Zet ze daarom altijd op een diepte van ten minste 40 à 50 centimeter.

4. Waterlelies klaarmaken voor het nieuwe seizoen

In het volgende seizoen kun je een waterlelie wat helpen door nieuwe voeding toe te voegen. De oude aarde of klei die je gebruikt hebt is namelijk voor een groot deel uitgeput. Het is verstandig om voedingstabletten toe te voegen. Het enige wat je hiervoor hoeft te doen is de plantenmand uit het water te halen en naast de wortel een tablet toe te voegen.

De juiste waterlelie kiezen voor je vijver

Probeer altijd een waterlelie te kiezen die geschikt is voor de diepte van je vijver. Het is zonde wanneer een lelie niet goed blijkt te groeien doordat je deze te diep of te ondiep hebt staan. Vaak is dit echter de reden waarom een waterlelie niet goed groeit of wil gaan bloeien. Bepaalde waterlelies maken teveel blad aan waardoor ze minder geschikt zijn voor kleine vijvers. Voor iedere vijver is er wel een geschikt waterlelie te vinden. Zo zijn er voor kleine vijvers ook kleine- of dwerg waterlelies, deze maken kleinere bladeren aan.

Waterlelies voor kleine vijvers, waterschalen of bakken

Deze waterlelies kunnen geplaatst worden in een waterdiepte van niet meer dan 30 centimeter. Deze lelies houden en kleinere omvang en zijn daarmee geschikt voor zeer ondiep water, zelfs geschikt voor in waterschalen of waterbakken of in een kleine en ondiepe vijver.

1. Gele dwergwaterlelie Nymphaea Pygmaea Helvola

De meest geschikte waterlelie voor ondiep water. Deze dwergwaterlelie is erg geschikt voor kleine waterbakken, vijvers of waterschalen. Een waterdiepte van 20 cm is al voldoende en mag maximaal 40 cm zijn. De lelie heeft een warme standplaats nodig in de zon. Waterlelie Pygmaea Helvola kun je hier als set bestellen inclusief plantenmand, 800 gram waterlelieaarde, 400 afdekgrind en voedingstablet.

• Waterdiepte 20 tot 40 centimeter.
• Geelgekleurde bloemen, niet groter dan 5 cm diameter.
• Bloei juni tot en met september.
• Ronde bladeren van ongeveer 10 tot 12 cm.

2. Oranje dwergwaterlelie Nymphaea Aurora

Oranje tot zalmkleurige waterlelie die erg geschikt is voor hele kleine waterpartijen. Deze miniwaterlelie groeit zelfs goed in waterschalen of bakken. Je hebt niet veel diepte nodig en liever niet meer dan maximaal 50 cm. Je kunt haar zelfs binnenhuis in een flinke schaal of baas gebruiken. Deze waterlelie kun je hier als set bestellen, compleet met plantenmand, 800 gram klei, 400 gram grind en voedingstablet.

• Diepte vijver niet meer dan 50 cm.
• Oranje tot zalmachtig gekleurde bloem.
• Bloei juni tot en met augustus.
• Kleine bladeren met een diameter van 5 centimeter.

3. Donkerroze dwergwaterlelie Nymphaea Pygmaea Rubra

De Pygmaea Rubra is een erg mooi helder roze waterlelie die geschikt is voor kleinere waterpartijen. Deze dwergwaterlelie maakt mooie ronde blaadjes aan van 5 cm diameter, ideaal voor in een waterschaal. Je kunt deze dwergwaterlelie hier bestellen en komt in een complete set met moederplant, vijvermand, 800 gram klei, 400 gram grind en voedingstabletten voor lelies.

• Diepte vijver 30 tot 70 centimeter.
• Donkerroze bloem.
• Bloei juni tot en met september.
• Geurende waterlelie, appelachtige geur.
• Kleine bladeren met een diameter van 5 centimeter.

Kleine tot middelgrote vijver met gemiddelde diepte

Wij raden onderstaande waterlelies aan voor vijvers met een gemiddelde diepte van niet meer dan 70 centimeter. De ideale diepte voor deze waterlelies ligt tussen de 60 en 70 centimeter.

1. Rode waterlelie Nymphaea Attraction

Erg mooi rood gekleurde lelie met grote bloem. De bloemen kunnen tot wel 15 centimeter groot worden wanneer ze opengeklapt zijn. Deze lelie is minder geschikt voor een waterschaal. Vooral geschikt voor een kleinere of middelgrote vijver. Ook deze waterlelie kun je hier bestellen en komt in een complete set met moederplant, 400 gram grind, voedingstablet en 800 gram aarde.

• Diepte vijver 30 tot 70 centimeter.
• Rode bloem.
• Bloei juni tot en met augustus.
• Kleine tot middelgrote bladeren.

2. Witte waterlelie Nymphaea Albatros

De Nymphaea Albatros is een bekende witte waterlelie. Groeit vrij gemakkelijk en geeft grote witte bloemen van 12 cm. De bladeren worden groot met een diameter van zo’n 15 centimeter. De waterlelie is erg geschikt voor ondiepe vijvers. Nymphaea Albatros kun je hier bestellen compleet met plantenmand, 400 gram grind, 800 gram klei en voedingstablet.

• Diepte vijver 30 tot 80 cm.
• Wit gekleurde bloemen van 12 cm diameter.
• Bloei juni tot en met september.
• Groen rond blad van ongeveer 15 cm diameter.

3. Gele waterlelie Nymphaea Chromatella

Deze gele waterlelie is een erg mooi geel bloeiende waterlelie.Heeft een ideale plantdiepte van ongeveer 60 cm en is daarmee erg geschikt voor kleinere tot middelgrote vijvers. Nymphaea Chromatella wordt hier compleet geleverd met alle benodigdheden om de waterlelie te plaatsen. Plantenmand, 800 gram klei, 400 gram grind en voedingstablet.

• Diepte vijver 30 tot 80 cm, ideale diepte +/- 60 cm.
• Lichtgeel gekleurde bloemen.
• Bloei juni tot en met augustus.
• Grote donkergroene ronde bladeren.

Waterlelies voor een middelgrote tot grote vijvers

Waterlelies geschikt voor dieper water tot ongeveer 150 cm. Dat wil overigens niet zeggen dat deze lelies niet geplaatst kunnen worden in ondieper water. Over het algemeen zijn dit waterlelies met een ideale diepte van +/- 80 tot 100 centimeter.

1. Grote roze waterlelie Nymphaea Pink Opal

Erg geschikt voor kleinere vijvers doordat de spreiding van de plant niet verder gaat dan grofweg één tot anderhalve meter diameter. Heeft behoefte aan een zonnige standplaats met minimaal 6 uur zon per dag. Je kunt de Nymphaea Pink Opal hier bestellen met meegeleverde benodigdheden om te lelie te plaatsen. Zoals 800 gram aarde, 400 gram afdekgrind, geschikte plantenmand en voedingstablet.

• Diepte vijver 40 tot 100 cm, ideale diepte +/- 80 cm.
• Roze gekleurde bloemen (met sterke geur) van zo’n 10 cm.
• Bloei juni tot en met augustus.
• Grote groene (bijna) ronde bladeren.

2. Witte dwergwaterlelie Nymphaea Pygmaea Alba

De Pygmaea Alba is een soort waar je weinig omkijken aan hebt en het langst van geniet. Maakt kleine bloemen aan van ongeveer 5 cm diameter. Deze openen zich 2 uur voor zonsopgang en sluiten weer voor zonsondergang. Pygmaea Alba kun je hier bestellen compleet met plantenmand, 800 gram klei, 400 gram grind en voedingstablet.

• Diepte vijver 50 tot 150 cm.
• Wit gekleurde bloemen van 5 cm diameter.
• Bloei juni tot en met augustus.
• Grote ronde bladeren, startende als rode uitlopers en uitgegroeid tot donkergroen blad.