Een waterlelie, of Nymphaea, is een prachtige vijverplant met schitterende bloemen. De waterlelie wordt veelal geschouwd als de mooiste waterplant, en soms zelfs de koningin van de vijver genoemd. Niet raar ook, want de bloemen zijn schitterend en bloeien voor een lange periode. Afhankelijk van de soort is dat tussen mei en eind september.

Waterlelies zijn er in allerlei soorten en kleuren, van rood, roze, geel tot wit of donkerpaars. Overdag wanneer de zon op de vijver schijnt, openen de waterlelies zich met prachtige bloemen. Gedurende de nacht of bij somber weer sluiten de bloemen zich weer. De bloemen drijven als drijvers op het water.

Wij zijn overigens niet de enige die waterlelies prachtig vinden. Vissen en waterdieren genieten net zo graag me. Het biedt belangrijke schuil- en verstopplekken voor vissen en andere waterdiertjes. Vissen kunnen verkoeling opzoeken en een schaduwplek vinden onder de grote bladeren. Ook vangen leliebladeren een deel van de felle zon op, waardoor algengroei geremd wordt.

Waterlelies planten

Waterlelies hebben bij voorkeur een zonnige plaats in de vijver nodig, met zo’n 5 á 6 uur zon per dag. Over het algemeen kun je als vuistregel gebruiken hoe donker de kleur van de bloemen, hoe meer zonlicht de waterlelie nodig heeft. Je zal daardoor zien dat witte en gele waterlelies over het algemeen gemakkelijker bloeien.

Een nieuwe waterlelie kun je het beste planten van april tot en met september. Je plaatst ze altijd in ruime plantenmanden, waarbij je gebruik maakt van speciale waterlelie grond. Dit is overigens geen echte vereiste. Het gaat ook prima om een lelie in vijversubstraat te zetten. Hoewel een kleiachtige grond beter gaat en meer voeding bevat. De wortelstok plaats je altijd horizontaal in de vijvermand. De mand dek je vervolgens af met een laag grind of grof vijversubstraat.

Waterlelies wortelen op de bodem van de vijver. En hebben bij voorkeur rustig stilstaand water. Zet ze daarom vooral niet direct bij een uitstromen van je pomp of filter. Ook niet in de buurt van een fontein of luchtpomp.

Goede plantenmand voor een waterlelie

Voor het ontwikkelen van een goed wortelgestel, wat belangrijk is om veel bloemen te kunnen geven, is een ruime plantenmand nodig. Die plantenmand stem je af op de omvang van de waterlelie. Maar onthoud dat je beter een ruime plantenmand kan gebruiken dan een te kleine. Zelfs dwerg waterlelies hebben al ruime manden nodig. Bij voorkeur zo’n 20 bij 20 cm. Voor grote waterlelies heb je het liefst manden van minimaal 30 bij 30 cm, of zelfs nog groter.

Waterlelie grond

Voor waterlelies kun je het beste speciale waterlelie grond gebruiken. Dat is niet helemaal zonder reden, een waterlelie heeft behoefte aan een rijke grond, het liefst klei. Een hele goede en rijke aarde is Lelite van waterplantenkwekerij Moerings of je kunt deze vijverplanten klei gebruiken.

Ik moet wel zeggen dat ik in het verleden in combinatie met een Koivijver manden heb gevuld met alleen vijversubstraat (zoiets als dit poreuze substraat). Vervolgens de wortel goed schoongespoeld en deze in de mand geplaatst. Ook die waterlelie heeft het redelijk gedaan, zelfs met enkele bloemen. Maar een verschil met een rijke grond is goed merkbaar.

Meng in ieder geval nooit mest of kunstmest door de aarde in je vijver. Dat lost te snel op en wordt snel door het water opgenomen. Juist dat zal zorgen voor een explosie van algen.

Wil je extra bemesten, doe het dan altijd met langzaam oplosbare voedingstabletten, speciaal geschikt voor waterplanten. Die kun je naast de wortel van de plant drukken.

Plaats een waterlelie niet te diep

Iedere waterlelie moet geplant worden op zijn eigen diepte. Let goed bij het aankopen of de waterlelie geschikt is voor de diepte van jouw vijver. Plaats je een waterlelie te diep, dan ga je zien dat er teveel energie verloren gaat aan naar het oppervlak toe groeien. Het resultaat is dat er zeer weinig blad wordt aangemaakt, en er geen bloei zal plaatsvinden. In het ergste geval sterft de lelie af.

Ook heeft een lelie even de tijd nodig om te settelen en haar eerste bladeren aan te maken. Plaats je een lelie te diep, dan gaat er teveel energie verloren aan het omhoog komen. En dat gaat weer ten koste van het aanmaken van bloemen. Andersom kan een lelie ook te ondiep staan. In dat geval maakt een lelie te weinig bloemen aan, en gaat deze juist veel blad aanmaken. Kijk daarom eerst goed hoe diep je vijver is, en bepaal aan de hand daarvan de meest geschikte waterlelie.

Een lelie kun je op geschikte hoogte brengen door bijvoorbeeld een extra plantenmand ondersteboven te plaatsen onder de mand van de waterlelie. Of bijvoorbeeld ophogen met een aantal bakstenen.

Wat je op het begin kunt doen is de waterlelie tijdelijk in een ondieper gedeelte plaatsen, je zal zien dat de waterlelie dan sneller aanslaat. Nadat de eerste bladeren het oppervlak hebben gehaald, kun je de lelie in een dieper gedeelte plaatsen.

Waterlelie verzorgen

Hoe waterlelies snoeien

Als je erg veel bladeren aan het oppervlak hebt, mag je best een aantal van de bladeren snoeien. Dat kan geen kwaad voor de lelie, er zullen nieuwe bladeren worden aangemaakt. Vergeeld of dood blad kun je het beste gewoon wegnemen, zodat er nieuw blad gevormd zal worden. Ditzelfde doe je met uitgebloeide bloemen. Belangrijk is dat je de bladeren afknipt, en niet van de wortel afscheurt of trekt. De wortel wil je niet beschadigen, want dat geeft kans op rotting.

Laat in het seizoen mag je gewoon alle bladeren van de lelie wegsnoeien, dat kun je eenvoudig doen met een vijverschaar. Het is zonde om deze in de vijver te laten, dat zorgt alleen maar voor afvalstoffen. Laat bij het snoeien een klein stukje steel achter direct aan de wortel. Je voorkomt zo dat je de wortel beschadigd, en het laatste stukje zal zelf verslijmen.

Waterlelie splitsen of verkleinen

De hoeveelheid bladeren aan het oppervlak zijn een indicatie voor de grote van de wortel. Bij een grote wortel ga je zien dat bladeren over elkaar heen groeien en zelfs opgetild worden van de waterspiegel. Worden het teveel bladeren, dan kun je de wortel van de waterlelie splitsen. Dat kun je heel eenvoudig zelf doen.

1. Neem de gehele plantenmand met waterlelie voorzichtig uit de vijver.
2. Neem de wortel uit de vijvermand.
3. Snijd de wortelstok doormidden op gewenste grootte.
4. Plaats de wortelstok vanaf het gesneden gedeelte horizontaal tegen de zijkant van de plantenmand, en vul aan met lelieaarde.
5. Plaats de mand terug in de vijver.

De beste periode om waterlelies te splitsen is de zomerperiode. Het liefst redelijk vroeg, zo rond mei tot juni, zodat de lelies de tijd hebben om gedurende de zomer te herstellen.

Waterlelies laten overwinteren

Niet alle waterlelies zijn winterhard. Soms is het verstandig om een waterlelie uit de vijver te nemen en deze te laten overwinteren in bijvoorbeeld de schuur. Dat doe je dan in een bak met water. Mocht de waterlelie wel winterhard zijn, voorkom in ieder geval altijd dat een waterlelie niet kan bevriezen. Zet ze daarom altijd op een diepte van ten minste 40 à 50 centimeter.

Waterlelies klaarmaken voor het nieuwe seizoen

Na een compleet seizoen groeien en een winter achter de rug kun je je waterlelies iets helpen. De voeding in de waterlelie aarde of klei die je gebruikt hebt is voor een groot deel uitgeput. Om in het nieuwe seizoen vol te genieten van mooie bloemen kun je nieuwe voedingstabletten toevoegen. Het enige wat je hoeft te doen is de plantenbak uit het water te halen en aan weerszijde een tablet toe te voegen.

De juiste waterlelie kiezen voor je vijver

Probeer altijd een waterlelie te kiezen die geschikt is voor de diepte van je vijver. Het is zonde wanneer een lelie niet goed blijkt te groeien, doordat je deze achteraf te diep of te ondiep hebt staan. En je raadt het al, dat is wel vaak de reden waarom een waterlelie niet goed groeit of bloeit.

Bepaalde waterlelies maken teveel blad aan, waardoor ze minder geschikt zijn voor kleine vijvers. Voor iedere vijver is er wel een geschikt waterlelie te vinden. Zo zijn er voor kleine vijvers ook kleine waterlelies of dwerg waterlelies. Een soort mini waterlelie varianten die kleinre bladeren aanmaken en veel kleine bloemen geven.

Waterlelies voor kleine vijvers, waterschalen of bakken

De beste waterlelies om te planten in een waterdiepte van niet meer dan 30 centimeter. Dit zijn miniwaterlelies of dwergwaterlelies die een kleinere omvang houden en goed geschikt zijn voor ondiep water. Ze zijn geschikt om te planten in waterschalen of waterbakken en voor kleinere en ondiepe vijvers.

Gele dwergwaterlelie Nymphaea Pygmaea Helvola

De meest geschikte waterlelie voor ondiep water. Deze dwergwaterlelie of miniwaterlelie is erg geschikt voor kleine waterbakken, vijvers of waterschalen. Een waterdiepte van 20 cm is al voldoende, en mag maximaal 40 cm zijn. Houdt van warme standplaats in de zon.

Waterlelie Pygmaea Helvola kun je hier als set bestellen inclusief plantenmand, 800 gram waterlelieaarde, 400 afdekgrind en voedingstablet.

• Waterdiepte 20 tot 40 centimeter.
• Geelgekleurde bloemen, niet groter dan 5 cm diameter
• Bloei juni tot en met september
• Ronde bladeren van ongeveer 10 tot 12 cm

Oranje dwergwaterlelie Nymphaea Aurora

Oranje tot zalmkleurige waterlelie erg geschikt voor hele kleine waterpartijen. Deze dwergwaterlelie of miniwaterlelie groeit zelfs goed in waterschalen of bakken. Echt veel diepte heb je niet nodig, en is liever niet meer dan 50 cm. Je kan haar zelfs binnenhuis in een flinke schaal of vaas gebruiken.

Deze waterlelie kun je hier als set bestellen, compleet met plantenmand, 800 gram klei, 400 gram grind en voedingstablet.

• Diepte vijver niet meer dan 50 cm
• Oranje tot zalmachtig gekleurde bloem
• Bloei juni tot en met augustus
• Kleine bladeren met een diameter van 5 centimeter

Donkerroze dwergwaterlelie Nymphaea Pygmaea Rubra

De Pygmaea Rubra is een erg mooi helder roze gekleurde waterlelie die geschikt is voor kleinere vijvers of waterpartijen. Zie het als een mini waterlelie die erg mooie ronde blaadjes aanmaakt van 5 cm diameter. Deze waterlelie kun je goed gebruiken in bijvoorbeeld een waterschaal.

Je kunt deze dwergwaterlelie hier bestellen en komt in een complete set met moederplant, vijvermand, 800 gram klei, 400 gram grind en voedingstabletten voor lelies. Gewoon aan huis geleverd met duidelijke instructies.

• Diepte vijver 30 tot 70 centimeter
• Donkerroze bloem
• Bloei juni tot en met september
• Geurende waterlelie, appelachtige geur
• Kleine bladeren met een diameter van 5 centimeter

Kleine tot middelgrote vijver met gemiddelde diepte

Wij raden onderstaande waterlelies aan voor vijvers met een gemiddelde diepte van niet meer dan 70 centimeter. De ideale diepte voor deze waterlelies ligt tussen de 60 en 70 centimeter.

Rode waterlelie Nymphaea Attraction

Erg mooi rood gekleurde en vooral ook grote bloem in deze lelie. De bloemen kunnen wel 15 centimeter groot worden wanneer ze opengeklapt zijn. Deze plant is iets minder geschikt voor een waterschaal. Maar wel ontzettend geschikt voor een kleinere of middelgrote vijver.

Ook deze waterlelie kun je hier bestellen en komt in een complete set met moederplant, 400 gram grind, voedingstablet en 800 gram aarde.

• Diepte vijver 30 tot 70 centimeter
• Rode bloem
• Bloei juni tot en met augustus
• Kleine tot middelgrote bladeren

Witte waterlelie Nymphaea Albatros

De Nymphaea Albatros is een vrij bekende witte waterlelie. Deze lelie groeit vrij gemakkelijk en geeft grote witte bloemen van zeker 12 cm in diameter. De bladeren worden groot, zo’n 15 centimeter. De waterlelie is erg geschikt voor minder diepe kleinere vijvers.

Nymphaea Albatros kun je hier bestellen compleet met plantenmand, 400 gram grind, 800 gram klei en voedingstablet.

• Diepte vijver 30 tot 80 cm
• Wit gekleurde bloemen van 12 cm diameter
• Bloei juni tot en met september
• Groen rond blad van ongeveer 15 cm diameter

Gele waterlelie Nymphaea Chromatella

Deze gele waterlelie is een erg mooi geel bloeiende waterlelie. De waterlelie heeft een ideale plantdiepte van ongeveer 60 cm, en is daarmee erg geschikt voor kleinere tot middelgrote vijvers.

Nymphaea Chromatella wordt hier compleet geleverd met alle benodigdheden om de waterlelie te plaatsen. Plantenmand, 800 gram klei, 400 gram grind en voedingstablet.

• Diepte vijver 30 tot 80 cm, ideale diepte +/- 60 cm
• Lichtgeel gekleurde bloemen
• Bloei juni tot en met augustus
• Grote donkergroene ronde bladeren

Waterlelies voor een middelgrote tot grote vijvers

Deze waterlelies zijn meer geschikt voor dieper water, tot ongeveer 150 cm diepte. Dat wil overigens niet zeggen dat deze lelies niet geplaatst kunnen worden in ondieper water. Over het algemeen zijn dit waterlelies met een ideale diepte van +/- 80 centimeter.

Grote roze waterlelie Nymphaea Pink Opal

Erg geschikt voor kleinere vijvers doordat de spreiding van de plant niet verder gaat dan grofweg één tot anderhalve meter diameter. Heeft behoefte aan een zonnige standplaats met tenminste 6 uur zon per dag.

Je kunt de Nymphaea Pink Opal hier bestellen met meegeleverde benodigdheden om te lelie te plaatsen. Zoals 800 gram aarde, 400 gram afdekgrind, geschikte plantenmand en voedingstablet.

• Diepte vijver 40 tot 100 cm, ideale diepte +/- 80 cm
• Roze gekleurde bloemen (met sterke geur) van zo’n 10 cm
• Bloei juni tot en met augustus
• Grote groene (bijna) ronde bladeren

Witte dwergwaterlelie Nymphaea Pygmaea Alba

De Pygmaea Alba is zo’n soort waar je weinig omkijken aan hebt en het langst van geniet. Deze waterlelie maakt kleine bloemen aan, van ongeveer 5 cm diameter. Deze openen zich 2 uur voor zonsopgang, en sluiten weer voor zonsondergang.

Pygmaea Alba kun je hier bestellen compleet met plantenmand, 800 gram klei, 400 gram grind en voedingstablet.

• Diepte vijver 50 tot 150 cm
• Wit gekleurde bloemen van 5 cm diameter
• Bloei juni tot en met augustus
• Grote ronde bladeren, startende als rode uitlopers en uitgegroeid tot donkergroen blad