Je wilt je vijver schoonmaken, maar hoe pak je dat het beste aan? En is het verstandig om de gehele vijver schoon te maken? Wanneer moet je je vijverfilter schoonmaken en hoe regelmatig moet je dat doen? In dit artikel geven we je antwoord op dat soort vragen en voldoende inzicht om te bepalen wanneer en hoe je dat schoonmaken van je vijver of vijverfilter het beste kunt aanpakken.
Moet je de gehele vijver schoonmaken?
De hele vijver in één keer schoonmaken? Dan bedoel ik echt alle wanden schoonmaken, de bodem reinigen en zorgen dat alles weer brandschoon en als nieuw eruit ziet. Dat is eigenlijk iets wat je helemaal nooit moet doen! Ook niet als je heel veel last hebt van algen of groen water. Je gaat zien dat je binnen enkele weken opnieuw een groene vijver hebt.
Vijver schoonmaken alleen bij bacteriële problemen
De vijver schoonmaken heeft wat dat betreft dus eigenlijk geen nut. Doet dit alleen mocht je last hebben van een bacterieel probleem door de vijver te behandelen met halamid en de vijver erna compleet droog te laten staan. Maar tussentijds reinigen van de vijver door alles schoon te spuiten is geen goed plan.
Biologisch evenwicht verdwijnt bij het schoonmaken van de vijver
Wanneer het heerlijk weer is in het voorjaar denk je misschien een goede zet te doen door de vijver schoon te maken. De vijver leeghalen en schoonmaken is helemaal geen goed idee. Je verstoort het biologisch evenwicht ermee, het gevolg daarvan is dat de vijver na het opnieuw bijvullen met kraanwater snel kan omslaan naar een groene vijver.
En dat is wel het laatste wat je wilt. Het biologisch evenwicht van je vijver verdwijnt. Ontlasting van vissen, waarvan de voornaamste afvalstof ammonium en ammoniak wordt door de biologie niet meer omgezet in nitriet en vervolgens nitraat. Wat weer door waterplanten opgenomen kan worden. En dat kan weer als gevolg hebben dat je vissen of Koi het zwaar te verduren krijgen. Met in het ergste geval vissterfte als gevolg.
Wanneer kun je het beste de vijver schoonmaken?
Het deels reinigen van de vijver kun je het beste aanpakken net na de winter. In de herfst en winter komt er veel blad en afval in het water terecht, dat kun je dan mooi uit het water nemen. In de winter zelf is het geen ramp wanneer er overtollig blad op de bodem van de vijver ligt. De temperatuur is dan te koud om het blad te laten rotten. Dat proces start pas op in het voorjaar.
Het is wel verstandig om in de herfst zo geregeld mogelijk blad uit de vijver te vissen met een schepnetje. Alles wat niet de kans krijgt om te bezinken naar de bodem is mooi meegenomen. Dat scheelt je in het voorjaar weer schoonmaken. En trouwens, als het nog drijft is het veel gemakkelijker om het op te vissen.
Hoe pak je het schoonmaken van de vijver aan?
Als je tot nu toe hebt gelezen, begrijp je dat je de vijver niet geheel moet reinigen en schoonmaken. Dat heeft een negatief effect op je vijver. Dus hoe kun je het schoonmaken van de vijver het beste aanpakken? Welke stappen kun je het beste volgen voor het beste effect? En hoe kun je zonder de vijver leeg te halen toch goed schoonmaken?
Reinig de bodem van de vijver
In de herfst en winter krijgt blad de kans om naar de bodem af te zinken. Pas vanaf het voorjaar gaat dit blad rotten, je kunt het daardoor het beste zo vroeg mogelijk in het voorjaar opvissen. De beste manier om de bodem van de vijver te reinigen is door een waterstofzuiger of vijverstofzuiger te gebruiken. Vijverstofzuigers hoeven helemaal niet duur te zijn, kijk maar eens in onze blog: Beste vijverstofzuigers.
Een andere optie is om een zeer fijnmazig schepnetje te gebruiken. Zelf gebruik ik vaak een fijnmazig bamboe schepnetje, zo’n simpel netje van een paar euro. Zeer fijnmazig en prima om te gebruiken. Na enige tijd raken ze wel kapot, maar ze kosten dan ook vrijwel niets.
Snoeien van waterplanten in de herfst
In het najaar kun je het beste waterplanten terugsnoeien. Als je ziet dat waterplanten geel worden en gaan afsterven kun je hiermee starten. Eerder mag natuurlijk ook, maar start niet te vroeg. Waarom waterplanten snoeien? Heel simpel, afstervende waterplanten zorgen alleen maar voor afval in je vijver. Dat kun je dus prima voor zijn door te snoeien.
De regels voor het snoeien van waterplanten zijn eenvoudig. Alle waterplanten die boven het water uitgroeien mag je terugsnoeien tot het wateroppervlak. Waterlelies mag je afknippen net boven de wortel. Trek ze niet los van de wortel, maar knip ze af. Dat voorkomt beschadiging van de wortel wat in het nieuwe jaar averechts kan werken op de groei van je waterlelie. Zuurstofplanten kun je afsnoeien tot vlak boven de plantenmand.
Tussentijds snoeien van waterplanten in lente en zomer
Tussendoor snoeien van waterplanten is helemaal niet verkeerd om te doen. Eigenlijk moet je waterplanten gedurende de gehele zomer bijhouden. Geel blad of dode stelen knip je weg. Dat zorgt voor ruimte voor nieuwe stengels om uit te schieten en te groeien. Bovendien voorkom je ermee dat dode plantenresten naar de bodem van de vijver afzinken en verrotten.
Haal niet meer dan 20% water uit de vijver
Zorg ervoor dat je tijdens het reinigen van de vijver nooit meer dan 20% vijverwater uit de vijver haalt wat je aanvult met vers leidingwater. Leidingwater is overigens prima voor je vijver en vissen, sterker nog het is zelfs goed om wekelijks 10% water te verversen. Maar wanneer je teveel water in één keer ververst zorgt dit voor verandering van de waterwaarden en schommeling in temperatuur wat averechts werkt voor biologie en schadelijk is voor vissen.
Vijverfilter schoonmaken gedurende het jaar
Je filter heeft een belangrijke biologische werking om de vijver in goede conditie te houden. Het is daarom belangrijk tijdig onderhoud uit te voeren aan je vijverfilter. Dat betekent overigens niet dat je voor het minste geringste het vijverfilter moet schoonmaken. Sterker nog, hoe minder snel je schoonmaakt, hoe beter een vijverfilter gaat functioneren. Dat heeft alles te maken met de laag biofilm die aanwezig is op het filtermedium. Die laag zet ammoniak om in nitriet, en nitriet om in nitraat. Nitraat is de reststof die vervolgens door waterplanten of algen wordt opgenomen.
Hoe vaak vijverfilter schoonmaken?
Als vuistregel dien je te hanteren dat je nooit je vijverfilter schoonmaakt zolang deze nog niet vervuild is. Pas wanneer er echt vuil aanwezig is, uitwerpselen, modder, drab, derrie of algen en plantenresten, dan pas ga je schoonmaken. Stel je hebt filtermatten, dan merk je het vanzelf wanneer deze vervuild worden doordat ze minder water doorlaten. Plus je ziet op de bovenzijde een laag vuil liggen. Je merkt direct bij het uithalen van de filtermatten dat deze een stuk zwaarder zijn. Een mooi moment om het filter te reinigen.
Idealiter heeft je filter meerdere kamers. Waardoor je niet het gehele filter in één keer hoeft schoon te maken. In een meerkamerfilter zie je dat de eerste kamer het snelst vervuild is, deze vangt het meeste vuil op. Vaak zie je dat hier filterborstels in worden gestopt, die zijn gemakkelijk te spoelen. De overige kamers maak je niet gelijktijdig schoon. Zo zorg je ervoor dat er altijd filterkamers zijn met een goede laag biofilm en bacteriën.
Vijverpomp schoonmaken
Als je merkt dat de waterstroom in je vijver verminderd, is het hoog tijd om de vijverpomp schoon te maken. Als er één ding belangrijk is om de vijver in goede conditie te houden, is het wel zorgen voor continue toevoer van vijverwater naar je filter.
Het schoonmaken van een vijverpomp is niet heel ingewikkeld. Wat je het beste kunt doen is vijverpomp uitschakelen, de pomp uit de vijver nemen en de kappen eraf halen. Het ergste vuil en algen neem je weg met de hand, ook uit de rotor. Wat ik daarna zelf doe is de tuinslang gebruiken met een volle straal en goed in het pomphuis spuiten, dan spuit je de rotor goed schoon.
Wat moet je in ieder geval niet doen bij het schoonmaken van je vijver
De vijver in zijn geheel leegpompen: Dat zorgt voor problemen, het biologisch evenwicht in de vijver verdwijnt. De waterwaarden schommelen er te snel door plus de watertemperatuur zal te snel veranderen.
Het vijverfilter te regelmatig schoonmaken: Bacteriën krijgen de kans niet om goed te hechten in je filter en een nuttige biofilm laag op te bouwen om afvalstoffen af te breken. Je maakt pas schoon als het vijverfilter echt vervuild is.
Schoonmaakmiddelen gebruiken om te reinigen: Je wil je vijver spik- en span krijgen, alle algen van de wanden afhalen, enzovoorts. Dat is iets wat niet moet doen. Schoonmaakmiddelen hebben een negatief effect op de bacteriën in je vijver. Daarnaast kan het zorgen voor vissterfte.
De vissen uit de vijver halen: Je haalt liever de vissen niet uit de vijver. Dat zorgt alleen maar voor onnodige stress en kans op beschadigingen. Het reinigen van de bodem met een vijverstofzuiger bijvoorbeeld kan prima met de vissen in de vijver. Gewoon rustig aan de vijverstofzuiger bewegen over de bodem. Ditzelfde gaat op voor het reinigen van de bodem met een fijn schepnet. Je gaat zien dat vissen (vooral Koi) zelfs gewend raken aan het schepnetje en er achteraan gaan zwemmen.
Heb jij zelf handige tips die je wilt delen?
Maak jij je vijver al jaren op dezelfde manier schoon met goede resultaten? Laat het weten in een reactie!
beste mensen
ik woon in het centrum van Amsterdam (jordaan) heb sinds 2007 een vijver met vissen in mijn tuin
ik ben 75 jaar en het onderhoud valt mij steeds moeilijker ,op mijn knieen de pomp schoonmaken of de filter, er zit erg veel drap in geregeld zit de boel verstopt waardoor de filter dan niet goed meer werkte en de pomp het water er wel uit zuigt maar het schone water er niet in terug komt omdat de filter dan verstopt zit dit heeft al een paar keer een bijna legen vijver veroorzaakt meestal s,nachts !!ik merk dat dan goddank steeds op tijd ,er zit heel veel vis in karpers en goudvissen .sinds kort denk ik de vijver moet anders maar weg maar eigenlijk wil ik dat niet .ik zou zo graag wat hulp willen en een prijsopgaven als iemand het probleem op kan lossen !Ik hoop dat u iemand weet die mij helpen kan ik had het meest vertrouwen in u verhaal !!dit is voor het eerst dat ik hulp vraag als het niet kan of lukt blijf ik het zelf wel proberen
hartelijk dank voor het luisteren naar mijn verhaal .
groetjes Tineke Verweij
Beste Tineke,
Is het ondertussen gelukt om een passende oplossing te vinden? Het zou fijn zijn als de vissen een mooi nieuw huis kunnen vinden!
Een vraag ; voor een kennis zoek ik een bedrijf dat grote vijvers reinigt , er zitten veel waterplanten in en ook waterlelies ?
Wij kunnen hier helaas niet mee helpen. Wellicht is wel wat te vinden? Misschien een hovenier in de regio die zoiets ook wil oppakken?
Beter de filter laten aanliggen in de winter of niet .ik denk laten aanliggen anders doe je alle bacteriën dood en moet je weer helemaal herbeginnen in het voorjaar.ik zit met grote drukfilter voor 60000 liter ik reinig alleen de sponzen en beetje het meeste vuil van de onderkant de wanden van de filter reinig ik nooit omdat ik dat niet nodig acht .verversen van water doe ik eigenlijk niet omdat dat teveel geld kost .ik heb ook geen kois maar gewone vijvervissen.mijn vijver heeft 13000 liter water en is glashelder.kan ik nog iets verbeteren.
Klopt helemaal wat je zegt, het beste is om de vijverpomp en filter door te laten lopen in de winterperiode. Vuil van de wanden afhalen is inderdaad ook niet speciaal nodig, wanneer de vijver dat zelf onder controle houd heb je een prima ecosysteem wat zichzelf in stand houdt.
Water verversen heeft als grote voordeel dat je de kH waarde steeds een stapje omhoog brengt. Vooral met een Koivijver is dat essentieel. Je zou eens kunnen controleren wat de kH waarde is (teststrips of druppelen). Maar ik vermoed dat je vijver prima onder controle is als ik dat zo hoor!